Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Hoe God verdween uit het huis van Nick Cave

Deel:

Met z’n nieuwste album Skeleton Tree en de bijbehorende film heeft Nick Cave een monument voor z’n overleden zoon gemaakt. Rauwe rouw en godverlatenheid klinken erin door. Daan keek, luisterde en raakte onder de indruk. 

Het weer en mijn muziekkeuze trokken zich afgelopen week bar weinig van elkaar aan. De zomerse temperaturen en het bijbehorende felle zonlicht vormden een enorm contrast met de donkere, treurige klanken van het 16e album van Nick Cave & the Bad Seeds: Skeleton Tree, dat op 9 september verscheen. Hoewel m’n hoofd er tijdens deze nazomer niet naar stond, greep de muziek me bij m’n strot en kon ik niet stoppen met luisteren.

Het weekend erop zag ik ook nog de bij-het-album-horende film One More Time With Feeling, dat opgenomen is rondom het maakproces van Skeleton Tree. Op meerdere momenten is de film grappig, luchtig en vermakelijk om te zien. Tegelijkertijd zien we Cave en zijn vrouw worstelen met een verschrikkelijk verdriet. Vorig jaar juli overleed hun 15-jarige zoon Arthur toen hij van een klif viel. Dit trauma is hoorbaar aanwezig op het nieuwe album waar de stem van Cave gebroken klinkt en hij soms de teksten lijkt te huilen. Het is een rode draad door heel de film.

Gods toorn als inspiratie

Nick Cave is een Australische singer-songwriter, schrijver, poëet en acteur. Met zijn band The Bad Seeds heeft hij inmiddels zestien albums op zijn naam staan. Hij heeft een dreigende uitstraling en gaat op het podium vaak als een maniak tekeer. Lange tijd was Gods toorn zoals hij die in het Oude Testament van de Bijbel tegenkwam inspiratie voor zijn muziek. Toen hij verder las, en ook het Nieuwe Testament tot zich nam, werd zijn muziek ook een stuk lieflijker. In een interview dat hij in 2008 gaf, zegt hij:

The actualising of God through the medium of the love song remained my prime motivation as an artist.

God en liefde. In God gelooft hij eigenlijk niet, die bestaat alleen in zijn muziek. Als hij liedjes schrijft, kan hij niet anders dan terugvallen op het woord ‘God’. In liefde gelooft hij wel. Maar behalve het schrijven liefdesliederen, is Cave ook niet te beroerd om een album als Murder Ballads te maken, waarin – zoals de titel verraadt – moordverhalen centraal staan. Met Nick Cave weet je eigenlijk nooit waar je aan toe bent en dat maakt zijn muziek zo boeiend en mysterieus.

Cave weet het niet meer

You fell from the sky, crash landed in a field near the river Adur

Zo luidt de eerste zin van het eerste lied – Jesus Alone – van zijn nieuwe album. Een zin die al bestond voor Arthur stierf, maar na het ongeluk met z’n zoon nooit meer hetzelfde zal beteken. Niets zal meer hetzelfde betekenen voor Cave. De vrouw van Cave, Susie Bick, gelooft in het profetische karakter van haar mans muziek. Cave zelf weet het niet zo goed.

Dit is niet het enige dat hij niet meer zo goed weet. In de film zien we een man die de controle over zijn leven en muziek terugpakt, maar er even later weer verslagen bij zit:
‘Mensen zeggen tegen me: “Hij leeft nog in je hart.” Maar dat is gewoon niet zo. Ja, hij is in mijn hart. Maar hij leeft niet meer. Ik kan proberen hier woorden en betekenis aan te geven, maar het heeft geen zin.’ Het doet pijn om dit te zien. Als toeschouwer voel ik me een ongepaste getuige van een rouwproces dat zo persoonlijk en zo vers is.

Nick Cave, de man van poëzie, beelden en metaforen, weet niet meer wat hij moet zeggen en is zijn woorden kwijt.

Hoop en betekenis lijken verdwenen

Zanger Mark Kozelek bracht in januari naar aanleiding van deze tragedie in de familie Cave een lied uit met de titel Exodus waarin hij zijn liefde wil overbrengen naar alle ouders die ooit een kind verloren hebben.

The loss of a child has to be the hardest thing to bare

The loss of a child is something no parent is prepared

The loss of a child is simply unfair

For all bereaved parents – I send you my love

Welke woorden kun je hier nog aan toevoegen?

Hoop en betekenis lijken verdwenen uit het leven van Cave. En ook God is er niet meer. Maar dat eerste lied, Jesus Alone… De naam Jezus wordt verder niet genoemd in het nummer. Gaat het over de dood van Arthur? Zijn naam komt er ook niet in voor. In de film wordt hij ook amper genoemd. Is Jesus Alone een verwijzing naar de godverlatenheid in het lijden van de mens: God is weg en de man aan het kruis blijft over?

Ik heb het niet eerder meegemaakt dat mensen bij een film de hele aftiteling bleven zitten. Sommige mensen zochten achteraf steun bij elkaar en praatten na.  Maar de meesten verlieten in stilte de bioscoop. Net als Nick Cave, zonder woorden.

De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

Geschreven door

Daan Savert

--:--