Buechner: ‘Het kwaad is misschien wel het grootste probleem voor het geloof’

Hier een stukje over de geboorte van Jezus:

Als de heiligheid en de ontzagwekkende macht en majesteit van God aanwezig waren in deze allerminst gunstige gebeurtenis, deze geboorte van een kind uit een of ander gehucht, dan is er geen tijd of plaats zo nederig of aards of deze heiligheid kan daar ook aanwezig zijn.

– Secrets in the Dark

Dit gaat over waarom de evangelisten bepaalde dingen hebben opgeschreven:

De evangelieschrijvers zijn in eerste instantie niet geïnteresseerd in de feiten van de geboorte, maar in het belang ervan, de betekenis die deze geboorte heeft voor hen, net zoals de mensen die van ons houden niet echt geïnteresseerd zijn in de feiten van onze geboorte, maar in wat het betekent voor hen dat wij geboren zijn en hoe de wereld nooit meer hetzelfde zal zijn, hoe hun hele leven gevuld werd met een nieuwe inhoud.

– The Hungering Dark

Een doordenkertje

Deze is mijn favoriet, waarin hij probeert te bewijzen dat God bestaat:

Het is net zo onmogelijk voor een mens om het bestaan van God te bewijzen als het zelfs voor Sherlock Holmes zou zijn om te bewijzen dat Arthur Conan Doyle bestaat.

– Wishful Thinking

En dit is een diepe, over de Psalmen:

‘Al ging ik ook door een dal vol schaduw van de dood, ik zou geen kwaad vrezen.’ De Psalm beweert niet dat kwaad en dood niet bestaan. Er gebeuren ook vreselijke dingen, en ze overkomen goede mensen net zo goed als slechte mensen. Zelfs de ‘paden der gerechtigheid’  leiden ons door een dal vol schaduw. De dood ligt voor elk van ons in het verschiet, voor heiligen net zo goed als voor zondaars, en voor alle mensen die we liefhebben. De psalmist probeert het kwaad niet te verklaren. Hij probeert het kwaad niet te bagatelliseren. Hij zegt gewoonweg dat hij geen kwaad zal vrezen. Met alle macht die het kwaad heeft, heeft het niet de macht om hem bang te maken.

– Secrets in the Dark

Geen theoretische oplossing, ‘slechts’ wijzen naar het kruis

Dit zegt Buechner over het kwaad:

Kwaad

1. God is al-machtig.
2. God is al-goed.
3. Er gebeuren vreselijke dingen.

Je kunt twee van deze stellingen met elkaar in overeenstemming brengen, het maakt niet uit welke van de drie, maar je kunt ze niet alle drie met elkaar in overeenstemming brengen. Het probleem van het kwaad is misschien wel het grootste probleem voor geloof.

Mensen hebben tal van theologische en filosofische pogingen gedaan om dit op te lossen, maar als het gaat om de werkelijkheid van het kwaad zelf, dan zijn geen van die pogingen veel waard. Als een kind wordt verkracht en vermoord, dan zullen de ouders niet snel geneigd zijn om veel troost te putten uit de verklaring (hoewel die beter is dan de meeste andere) dat, omdat God wil dat wij Hem liefhebben, wij de ruimte moeten krijgen om wel of niet lief te hebben en dat het ons daarom ook vrij moet staan om een kind te verkrachten en te vermoorden als we dat in ons hoofd halen.

De Christian Science-beweging lost het probleem van het kwaad op door te zeggen dat het niet bestaat, behalve als een illusie van de sterfelijke geest. Het boeddhisme lost het op in termen van reïncarnatie en een onverbiddelijke wet van oorzaak en gevolg, waarbij het verkrachte kind slechts de gevolgen oogst van het kwaad dat het heeft begaan in een eerder leven.

Het christendom, daarentegen, biedt uiteindelijk helemaal geen theoretische oplossing. Het wijst slechts naar het kruis en zegt dat er, praktische gezien, geen kwaad te duister en weerzinwekkend is – zelfs dit niet – maar dat God het ten goede kan keren.

– Wishful Thinking

Deze moet je echt even twee keer lezen.

En dan is er nog eentje die mij, altijd als ik hem lees, helemaal van m’n sokken blaast:

Het is een ogenblik van licht dat aan alle kanten wordt omringd door duister en vergetelheid. In de hele geschiedenis van het universum, laat staan in je eigen persoonlijke geschiedenis, is er nog nooit precies zo’n moment geweest en er zal ook nooit weer een moment zijn dat precies hetzelfde is als dit. Het is het punt waar al je vroegere dagen naartoe hebben geleid, vanaf het uur van je geboorte. Het is het punt waaruit al je toekomstige dagen voortvloeien tot aan het uur van je dood. Als je je ervan bewust zou zijn hoe kostbaar het is, dan zou je het nauwelijks kunnen doorleven. Tot je je ervan bewust bent hoe kostbaar het is, kan eigenlijk nauwelijks van je gezegd worden dát je leeft.

– Beyond Words

Hier vind je de vorige blog met enkele sprankelende citaten van Frederick Buechner.

Nieuwsgierig geworden naar deze schrijver? Zijn boeken zijn helaas niet in het Nederlands vertaald, maar gelukkig wel in het Engels te krijgen. Je vindt ze o.a. hier.