Waar je het vandaan hebt

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

Waar heb je dat vandaan? – PopUpGedachte dinsdag 10 april

Het is nu iets meer dan een week geleden dat de PopUpKerk, die ik alweer drie jaar geleden in Amsterdam begon, uitgenodigd was om in het Huis van Vrede in Almere Pasen te vieren. En dat lijkt logisch, Pasen, Huis Van Vrede, PopUpKerk, maar dat is het niet. Sowieso dat Amsterdammers hun stad uitkomen is al wonderlijk te noemen, ze denken dat alles binnen de ring te verkrijgen is en dat daarbuiten enkel wat exotische festivals plaatsvinden op eilanden in de Waddenzee.
Maar er is meer. Het Huis van Vrede is opgezet door een aantal zeer gedreven en hoopvolle jonge moslims. Ze hebben het pand een publieke functie gegeven, de scouting huist er ook en ze draaien er allerlei programma’s. Dit keer nodigden zij, als moslims, ons heel specifiek uit om Pasen met hen te komen vieren. Dat is jullie feest, zeiden ze, wat we graag een plek geven in onze toko. Het idee was geboren toen ik Alaeddine tegenkwam in de trein.
Hij is een van de oprichters en we kennen elkaar nog uit de Vluchtkerk in Amsterdam, waar we allebei bij betrokken waren. We zaten met z’n drieën in zo’n vierzits in de trein, Alaeddine, zijn vriendin en ikzelf. Zij had net een broodje gehaald, gaf die aan hem en hij brak het meteen in drieën om te delen. Vond ik een mooi gebaar; dat brood breken. Voel ik me altijd meteen thuis. We deelden nog wat te drinken en Alaeddine vertelde van de profeet Mohammed die ooit in zijn tijd in de moskee in Medina een groep christenen had uitgenodigd om daar Pasen te vieren. Dat verhaal had ik nog nooit gehoord, maar het leek me reden om dat te herhalen. Ondertussen heb ik wat zitten zoeken in de geschiedenis en er is inderdaad een verhaal bekend waar Mohammed christenen uitnodigt in zijn moskee, het is niet duidelijk of dat over Pasen gaat of over gewoon een gebed, maar dat hindert niet. Het was aanleiding voor een mooie traditie. PopUpKerk viert Pasen bij Huis van Vrede in Almere en neemt moslims, atheïsten, kerkelijken en wie weet wat, mee in deze viering.

In de voorbereiding raakten we aan de praat over Pasen, hoe dat geworteld was in Pesach en de uittocht. Hoe Mozes hen uitleidde uit Egypte na zijn roeping in de woestijn. Enthousiast vertelde Said, ook van het Huis van Vrede, hoe in de Koran dit ook een prachtig stuk tekst is. De roeping van Mozes in de woestijn, rond de berg Sinaï. En hij zei dat Mozes zijn schoenen uit moest doen om daarmee de sporen die hij had getrokken in de wereld, de sporen die hij misschien wel had verdiend, degenen die hij was geworden: zoon van Joodse ouders, opgegroeid aan het hof, verdediger van zijn volk maar met dodelijk gevolg, schaapherder, vluchteling, al die identiteiten waren onderdeel van zijn voetspoor. En in de woestijn, daar bij de ontmoeting met de hoogheilige, de eeuwige, moet hij de sporen die hij in de wereld getrokken heeft, achterlaten en op blote voeten naderbij komen. Een naakte ontmoeting van mens en eeuwige.

Ik moet hieraan denken omdat vandaag Jezus in de teksten tegen ene Nikodemus, een joodse leraar, zegt: ‘Voorwaar, voorwaar, ik zeg u: gij moet opnieuw geboren worden. De wind blaast waarheen hij wil: gij hoort wel zijn gesuis, maar weet niet waar hij vandaan komt en waar hij heen gaat; zo is het met ieder die geboren is uit de Geest.’ Een voor mij bekende, maar zo cryptische tekst. Tot ik aan Mozes denk, die degene die hij is van geboorte achterlaat en in de woestijn een roeping vind. Waarna hij opeens weer tussen zijn volksgenoten verschijnt en met de voorbereidingen begint om hen weg te halen uit Egypte. Opeens is hij daar. Geroepen. Onuitgenodigd.

We hebben allemaal onze geschiedenis. Ons karakter. De levenslijn die ons voorbestemd heeft om iets te worden en een heleboel dingen niet te worden. We hebben onze littekens en allerlei stemmen die ons gezegd hebben wie we zijn en wie we niet zijn. En sommige daarvan stemmen vrolijk en anderen depressief of verdrietig. En als Mozes dat alles achterlaat als hij uit zijn schoenen stapt en in de woestijn de Eeuwige ontmoet, wordt er een nieuw mens geboren. Met een hele nieuwe roeping. Niemand was erbij, niemand weet waar die nieuwe Mozes opeens vandaan komt en men weet ook niet waar het heen gaat. Maar het is er wel degelijk.

Rabbi Jezus lijkt hier te zeggen dat dit voor ons allemaal geldt: dat we allemaal ergens die nieuwe geboorte nodig hebben. Dat we uit onze schoenen stappen, uit onze voorbestemming en uit onze littekens en geschiedenis en met blote voeten realiseren dat we geroepen worden. En dat onze omgeving zich afvraagt: waar komt dat nu weer vandaan? Dan ben je opnieuw geboren. Je herboren voelen, die energie.

Een puntje dan nog ter afsluiting – we moeten wel reëel blijven – : geboortes gaan altijd gepaard met pijn en kosten nogal wat moeite. Mozes was een totale mislukkeling zoals hij daar door de woestijn liep, de nieuwe geboorte die Jezus aankondigt, liep ook via de deceptie van Goede Vrijdag. Dat is onderdeel van de nieuwe geboorte. Volgens de rabbi is het de weg om te gaan. En dan zal men vragen aan je waar je het vandaan hebt: die nieuwe weg, dat nieuwe inzicht en die nieuwe zekerheid. Omdat het lijkt alsof er iets nieuws geboren is. Als de wind, waarvan we het gesuis wel horen, maar niet weten waar het vandaan komt en waar het heen gaat. Zo opnieuw tot leven komen in een vertrouwde en vreemde wereld, onze wereld.

Hier vind je drie tekstgedeeltes die Rikko vanochtend las.