Waarom het goed is als een Bijbeluitleg je uit je comfortzone jaagt

Een Bijbeluitleg die je uit je comfortzone jaagt: Lazarus-eindredacteur Marieta houdt ervan. Daarom besloot ze afgelopen week de reactie van een lezer te plaatsen die een ander licht wierp op het overbekende verhaal van Abraham en Isaak. 

De Thora heeft 70 gezichten, leren de Joden. Dat betekent dat je vanuit 70 verschillende gezichtspunten naar de oude teksten kunt kijken. Het ene is niet beter dan het andere, maar de teksten kunnen zo wel op een totaal nieuwe manier gaan spreken, waardoor je wellicht een diepere laag aanboort.

Sinds ik dat las, ben ik altijd op zoek naar het ‘andere gezicht’ van een tekst uit de Bijbel. Vandaar dat ik werd getroffen door de reactie van Marthe op Rob Bell, die ze naar de redactie mailde. Zij belichtte vanuit een totaal ander gezichtspunt dan de Amerikaan het overbekende verhaal van Abraham en Isaak.
Mocht je het hebben gemist: ze doet een oproep om het geloof van de aartsvader wat minder op te hemelen en vindt dat we ons het lot van Isaak meer moeten aantrekken. Isaak, die symbool staat voor de velen die werden geofferd op het altaar van egoïsme en lust, vaak door daders die zich beriepen op een goddelijke opdracht

Het was een minder fraaie schets van dit toch vaak heroïsch uitgelegde verhaal, maar één die erg interessant is om aan te gaan. Want door moeite voor iets te doen, wordt het vaak dierbaarder, of ontdek je iets dat tot kort daarvoor nog verborgen was. Vandaar dat ik – met toestemming van Marthe – het stuk publiceerde en benieuwd was of dit ook de Lazarus-lezer uitdaagde.

Wantrouwig naar alles wat afweek

De reacties die het stuk opriep, waren boeiend (ik ben als eindredacteur blij dat Lazarus-reacties bijna altijd respectvol en inhoudelijk zijn). Er was herkenning, er werd over nagedacht. Maar er was ook onwennigheid en vasthoudendheid: dit was niet het verhaal zoals sommige lezers het hadden leren kennen of zoals het ooit was uitgelegd. En er was felheid. Alsof er met deze uitleg iets dierbaars werd afgenomen, wat niet toelaatbaar was.

Eigenlijk herkende ik in elke reactie wel iets van mezelf. In mijn eigen zoektocht was ik ook ooit wantrouwig naar alles was afweek van hoe ik het leerde. Later gingen die zekerheden omver en was ik bang om alles kwijt te raken. Toch is God gebleven en is die Bijbel nog steeds onderdeel van mijn leven. Sterker nog, die Bijbel wordt met de dag een boeiender boek. Niet omdat het louter feitelijke waarheden bevat of omdat ik het als instructieboek in mijn dagelijkse leven kan gebruiken. Het hanteren van de Bijbel op die manier hielp me alleen maar van m’n geloof af.

Juist verder kijken dan je eigen straatje

De Bijbel is voor mij steeds boeiender geworden omdat ik er echte mensen in terugvind, met mooie en zwarte kanten. Het Boek wordt steeds dierbaarder omdat het steeds opnieuw mijn wereld op z’n kop zet, omdat ‘God alles omdraait’, zoals ik mijn kinderen leer. Omdat de meest hoofdrolspelers en geloofshelden eigenlijk nooit een schoon blazoen hebben (Abraham, Jacob, David) en de bijrollen opeens verrassend belangrijk kunnen worden (Rispa, Hagar).

In elke levensfase blijken er verhalen te zijn die troosten, moed inspreken, verontrusten, verontwaardigen en in staat zijn om een vuur aan te wakkeren waarvan ik niet wist dat het er was. En hoe bekend de verhalen ook zijn: elke keer is er weer iets nieuws te ontdekken. En dat nieuwe ontdek je alleen maar door verder te kijken dan je eigen straatje. Nieuwsgierig, niet afkeurend, altijd zoekend naar het goede dat God wil geven.

Ik hoop dat er nog veel bloggers en lezers komen die hun ‘gezicht’ willen delen.