De weg naar de top

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

De weg naar de top – PopUpGedachte 6 november 2018

Het is stil. Er ruist geen wind door de bomen links en rechts van dit huis. De lucht is aardedonker. Er is wat geruis van een snelweg maar verder is het stil. Zo heb ik het graag. Die diepe stilte. Een lege tafel. Enkel een kop koffie, oude bijbelteksten en tijd. Dat vooral, een beetje tijd. Vandaag weer opgestaan om wijsheid te vinden. Of wat ik deze ochtenden vind wijsheid ís, dat zal bij iedereen die het leest of er iets van oppikt zelf moeten blijken. Maar het is wel de intentie en vandaag krijg in de indruk dat Paulus ons graag naar de top helpt, maar dan wel door ons naar de onderste sport van de ladder te sturen. Wie daar is aangekomen, kan de plek ontvangen waar zovelen naar verlangen. Maar de weg naar boven is de weg naar beneden. Bij Paulus, dan hè?

We kennen waarschijnlijk de tien stappen op weg naar geluk, of de tien eigenschappen van een succesvol ondernemer, de tien treden naar de top of wat voor lekker verkopende titels uitgevers verzinnen om mensen het idee te geven dat er een weg is naar de top, een weg naar dat wat je wilt bereiken. Meestal moet je er in geloven dat het kan, risico’s nemen, het wíllen, het je voorstellen hoe het zou zijn als je daar zou zijn en er dan voor gaan. Toch? Al ligt dat misschien bij de tien eigenschappen van een succesvol leider iets genuanceerder dan bij een titel als tien treden naar de top.

Het lijkt erop dat Paulus zegt dat er geen weg ís naar de top. Dat die route niet bestaat. Dat er geen directe verbinding is met de plek waar we naar verlangen maar dat je er gebracht moet worden, nadat je in tegenovergestelde richting bent vertrokken. Het klinkt wat abstract maar dit zegt hij:

Broeders en zusters, die gezindheid moet onder u heersen welke ook Christus Jezus bezielde:
Hij die bestond in goddelijke majesteit heeft zich niet willen vastklampen aan de gelijk­heid met God:
maar deed er afstand van. Hij nam de gestalte aan van een slaaf en werd gelijk aan een mens. En als mens verschenen, heeft Hij zich vernederd en werd gehoorzaam tot in de dood – de dood aan het kruis. Daarom heeft God Hem hoog verheven en Hem de naam geschonken die elke naam te boven gaat.

Nietzsche zou zeggen dat christendom een lelijke slavenmoraal predikt, iemand die zijn leven lang zich bang heeft gevoeld voor de knoet van God moet dit stukje misschien even niet lezen, voor je het weet zit je weer vol zelfkastijding te geloven dat je enkel een slecht mens bent en maar dom moet gaan luisteren naar oudsten en dominees die het beter weten en jou wel in het gareel kunnen krijgen. Heb je dat niet heel erg, dan is het interessant om even mee te denken wat deze chef hier bedoelt.

Hij wil de lezers een instelling meegeven, een manier van denken. Eentje die een tikje tegengesteld is aan de intuïtie. Hoe kwam Jezus op de plek terecht waar hij is, via de hel zo ongeveer. Hij heeft afstand gedaan van de privileges, de veiligheid en niet tien treden naar de top genomen, maar tien treden naar de kelder. Om met de mens te zijn die dat keihard nodig had – en bij die mens te blijven in de zwartste momenten, de dood zelf. Van daaruit begon hij niet zelf aan de weg omhoog maar werd dankbaar opgetild door de Eeuwige zelf.

De weg naar boven ís de weg van loslaten, overgave, identificatie en toewijding. Niet per se toewijding aan de mensen die je ergens kunnen brengen, niet het loslaten van degenen die je misschien in de weg kunnen zitten in je loopbaan.

Jezus van Nazareth vertelt vanochtend een verhaal over een feestje dat belegd wordt. Doet hij vaak trouwens, verhalen vertellen over feestmalen. Je zou misschien zijn teksten niet bundelen als tien treden naar de top maar tien tips voor een topfeest past wel aardig bij zijn verhalen. Of het zou verkopen is de vraag want dit vertelt hij;

‘Iemand wilde een groot feestmaal geven en nodigde tal van gasten uit.
Op het uur van de maaltijd zond hij zijn dienaar om aan de genodigden te zeggen: Komt, alles is gereed. Maar zij begonnen zich allen opeens te verontschuldi­gen.’ Blijkt de een zijn nieuwe ossen te moeten keuren, een ander is net getrouwd en heeft wel iets anders aan het hoofd. ‘Nu ontstak de heer des huizes in toorn en beval aan zijn dienaar: Haast je naar de straten en stegen van de stad en breng de armen, gebrekkigen, blinden en kreupelen hier binnen.’

Degene die op weg is naar de top laat het feestje links liggen. Komt ff niet uit, hij moet nog slagen in het leven. Degene die mislukt is in het leven, zit vrolijk aan tafel. Ik weet niet of ik me allereerst moet identificeren met de feestjes-gever in dit verhaal. Kan een mooi voornemen zijn. Maar misschien geldt het ook wel dat datgene wat in mijzelf verwaarloosd is en er niet mag zijn, wat bang is afgewezen te worden en zich overbodig voelt, dat dát deel van mij aan tafel genodigd wordt. Terwijl de streber in mij volledig het doel voorbij galoppeert, en dan achterom kijkend de zogenaamde ‘mislukten’ aan tafel ziet zitten en zelf nog zo’n weg te gaan heeft voor het eigen geluk is gerealiseerd. Hopelijk stijgt hij dan af, vouwt z’n stropdas in de zadeltassen van zijn high horse en zijn colbertje om terug te keren naar de tafel waar prestige en succes zo’n andere invulling hebben gekregen, zo’n zacht licht.

De tien instructies voor een topfeest van Jezus van Nazareth zijn niet makkelijk te verteren. Maar dat zijn de tien stappen naar succes ook niet. Dat weet iedereen die het op eigen houtje allemaal heeft zitten proberen. Goeds!

Hier vind je drie tekstgedeeltes die Rikko vanochtend las.

Deze rubriek heeft een eigen boek: Lazarus staat op. Daarin zijn de 25 mooiste ochtendgedachtes van de afgelopen tijd gebundeld en geïllustreerd door Joanne Zwart.

Lazarus staat op | Rikko Voorberg | Vuurbaak | ISBN 9789460050404 | € 17,95